Tội tha trái pháp luật người bị bắt, người đang bị tạm giữ, tạm giam, người đang chấp hành án phạt tù (điều 378)

Tội tha trái pháp luật người bị bắt, người đang bị tạm giữ, tạm giam, người đang chấp hành án phạt tù (điều 378)

Theo điều 378, Bộ luật hình sự 2017 quy định về tội tha trái pháp luật ngươi bị bắt, người đang bị tạm giữ, tạm giam, người đang chấp hành án phạt tù như sau:

1. Người nào lợi dụng chức vụ, quyền hạn hoặc lạm quyền tha trái pháp luật người bị bắt, người đang bị tạm giữ, tạm giam, người đang chấp hành án phạt tù, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm:

a) Tha trái pháp luật người bị bắt, người đang bị tạm giữ, tạm giam, người đang chấp hành án phạt tù về tội phạm rất nghiêm trọng hoặc tội phạm đặc biệt nghiêm trọng;

b) Người được tha trái pháp luật bỏ trốn hoặc có hành vi cản trở việc điều tra, truy tố, xét xử hoặc tiếp tục thực hiện tội phạm ít nghiêm trọng hoặc tội phạm nghiêm trọng;

c) Người được tha trái pháp luật trả thù người có thẩm quyền tiến hành tố tụng, người tham gia tố tụng;

d) Tha trái pháp luật từ 02 người đến 05 người.

3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 05 năm đến 10 năm:

a) Tha trái pháp luật 06 người trở lên;

b) Người được tha trái pháp luật thực hiện tội phạm rất nghiêm trọng hoặc tội phạm đặc biệt nghiêm trọng.

4. Người phạm tội còn bị cấm đảm nhiệm chức vụ nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

Như vậy, đối với tội tha trái pháp luật người bị bắt, người đang bị tạm giữ, tạm giam, người đang chấp hành án phạt tù thì mức phạt cao nhất lên đến 10 năm. Ngoài ra, người phạm tội còn bị cấm đảm nhiệm chức vụ nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

BÌNH LUẬN

1. Các yếu tố cấu thành tội tha trái pháp luật người bị bắt, người đang bị tam giữ, tạm giam, người đang chấp hành hình phạt tù.

* Mặt khách quan

+ Có hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn tha trái pháp luật người đang bị giam, giữ. Được hiểu là trường hợp người phạm tội đã sử dụng chức vụ, quyền hạn như một phương tiện để thực hiện tội phạm như: đã ra lệnh hoặc ký quyết định trả tự do cho người đang bị giam, giữ khi không có đủ căn cứ của luật định. Thí dụ: Ra quyết định hủy bỏ biện pháp ngăn chặn đối với người bị giam, trả tự do cho người đang bị giam, cải tạo.

+ Có hành vi lạm dụng quyền tha trái pháp luật người trái pháp luật, người bị giam giữ. Được hiểu là người phạm tội ra quyết định hoặc ra lệnh hoặc thực hiện việc trả tự do cho người đang bị giam, giữ mà việc ra quyết định, ra lệnh hoặc thực hiện trả tự do đó vượt ra ngoài phạm vi quyền hạn của mình. Thí dụ: Chiến sĩ làm nhiệm vụ canh gác trại giam đã tự ý thẻ người đang bị tạm giam mà không có lệnh cấp trên có thẩm quyền.

* Khách thể:

Tội phạm này xâm phạm đến hoạt động đúng đắn của cơ quan điều tra, Viện kiểm sát, Tòa án và cơ quan có thẩm quyền khác.

* Mặt chủ quan:

Người phạm tội này là chủ thể đặc biệt bao gồm những người có chức vụ, quyền hạn như: Viện trưởng, Phó Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân; Chánh án, Phó Chánh án Tòa án nhân dân; Giám thị trại giam…

2. So với Bộ luật hình sự năm 1999, Bộ luật hình sự năm 2015 mở rộng phạm vi đối tượng được tha trái pháp luật trong tội tha trái pháp luật người đang bị giam, giữ theo hướng thay cụm từ “người bị giam, tạm giữ” quy định tại tên điều luật và khoản 1 các điều này bằng cụm từ “người bị bắt, người bị tạm giữ, tạm giam, người đang chấp hành hình phạt tù”….

3. Về hình phạt: Mức hình phạt đối với tội này được chia thành ba khung, cụ thể như sau:

+ Khung một ( khoản 1)

Có hình phạt là phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 đối khi đáp ứng đầy đủ cấu thành cơ bản như phân tích ở trên.

+ Khung hai (khoản 2)

Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù 02 năm đến 07 năm:

- Tha trái pháp luật người bị bắt, người đang bị tạm giữ, tạm giam, người đang chấp hành án phạt tù về tội phạm rất nghiêm trọng hoặc tội phạm đặc biệt nghiêm trọng;

-  Người được tha trái pháp luật bỏ trốn hoặc có hành vi cản trở việc điều tra, truy tố, xét xử hoặc tiếp tục thực hiện tội phạm ít nghiêm trọng hoặc tội phạm nghiêm trọng;

-  Người được tha trái pháp luật trả thù người tiến hành tổ tụng, người tham gia tố tụng;

-  Tha trái pháp luật từ 02 người đến 05 người + Khung ba (Khoản 3)

Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù 05 năm đến 10 năm:

-  Tha trái pháp luật 06 người trở lên;

-  Người được tha trái pháp luật thực hiện tội phạm rất nghiêm trọng hoặc tội phạm đặc biệt nghiêm trọng.

+ Hình phạt bổ sung (khoản 4)

Ngoài việc phải chịu một trong các hình phạt chính nêu trên người phạm tội còn bị cấm đảm nhiệm chức vụ nhất định từ 01 năm đến 05 năm.