Tội cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự và những vấn đề pháp lý

Tội cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự

Tội cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự được quy định tại Điều 201 BLHS 2015

1. Người nào trong giao dịch dân sự mà cho vay với lãi suất gấp 05 lần trở lên của mức lãi suất cao nhất quy định trong Bộ luật dân sự, thu lợi bất chính từ 30.000.000 đồng đến dưới 100.000.000 đồng hoặc đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm.

2. Phạm tội mà thu lợi bất chính 100.000.000 đồng trở lên, thì bị phạt tiền từ 200.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.

3. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

Bình luận

1.Tội cho vay nặng lãi trong giao dịch dân sự là hành vi trong giao dịch dân sự mà cho vay với lãi suất gấp 05 lần trở lên mức lãi suất cao nhất quy định trong Bộ luật dân sự nhằm thu lời bất chính

2.Dấu hiệu pháp lý

*Khách thể tội phạm: Tội cho vay nặng lãi trong giao dịch dân sự xâm phạm trật tự quản lý kinh tế mà cụ thể là trật tự trong lĩnh vực kinh doanh tiền tệ.

*Mặt khách quan của tội phạm: Tội cho vay nặng lại trong giao dịch dân sự thể hiện ở hành vi cho người khác vay với thỏa thuận lãi suất cao gấp 05 lần mức lãi suất cao nhất được Bộ luật dân sự quy định. Hiện nay, theo quy định của Bộ luật dân sự thì lãi suất hợp đồng vay được xác định như sau: “1.Lãi suất vay do các bên thỏa thuận. Trường hợp các bên có thỏa thuận về lãi suất thì lãi suất theo thỏa thuận không được vượt quá 20% năm của khoản tiền vay, trừ trường hợp luật khác có liên quan quy định khác. Căn cứ  tình hình thực tế và theo đề xuất của Chính phủ, Ủy ban thường cụ Quốc hội quyết định điều chỉnh mức lãi suất nói trên và báo cáo Quốc hội tại ký họp gần nhất. Trường hợp lãi suất theo thỏa thuận vượt quá lãi suất giới hạn được quy định tại khoản này thì mức lãi suất vượt quá không có hiệu lực. 2.Trường hợp các bên thỏa thuận về việc trả lãi, nhưng không xác định rõ lãi suất và có tranh chấp về lãi suất thì lãi suất được xác định bằng 50% mức lãi suất giới hạn quy định tại khoản 1 Điều này tại thời điểm trả nợ”¹⁴.

Hành vi nêu trên chỉ cấu thành tội phạm nếu người phạm tội thu lợi bất chính từ 30.000.000 đồng đến dưới 100.00.000 đồng hoặc đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm.

*Chủ thể của tội phạm: Chủ thể của tội cho vay nặng lãi trong giao dịch dân sự là người đủ từ 16 tuổi và có năng lực trách nhiệm hình sự. Nếu lợi dụng chức vụ, quyện hạn trong quản lý công quỹ và dùng công quỹ cho vay nặng lãi mang tính chất bóc lột thì vẫn bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội này với tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự.

*Mặt khách quan của tội phạm: Tội cho vay nặng lãi trong giao dịch dân sự được thực hiện với lỗi cố ý. Động cơ phạm tội là vụ lợi.

3.Về hình phạt

Điều 201 quy định 2 khung hình phạt

-Người phạm tội theo quy định tại khoản 1 thì bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng hoặc cải tạo không giam giữ đến 3 năm

- Người phạm tội theo quy định tại khoản 2 thì bị phạt tiền từ 200.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm áp dụng đối với người phạm tội trong trường hợp thu lợi bất chính từ 100.000.000 đồng trở lên.

-Hình phạt bổ sung: ngoài hình phạt chính, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 đến 05 năm.