Tội lừa dối khách hàng là hành vi cân, đong, đo, đếm, tính gian hàng hóa, dịch vụ hoặc dùng thủ đoạn gian dối khác nhằm thu lời bất chính trong hoạt động mua bán hoặc giao dịch hàng hóa, dịch vụ

Tội lừa dối khách hàng 

Tội lừa dối khách hàng được quy định tại Điều 198 BLHS 2015 

1. Người nào trong việc mua, bán hàng hóa hoặc cung cấp dịch vụ mà cân, đong, đo, đếm, tính gian hàng hóa, dịch vụ hoặc dùng thủ đoạn gian dối khác thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt cảnh cáo, phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm:

a) Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm;

b) Thu lợi bất chính từ 5.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 100.000.000 đồng đến 500.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm:

a) Có tổ chức;

b) Có tính chất chuyên nghiệp;

c) Dùng thủ đoạn xảo quyệt;

d) Thu lợi bất chính 50.000.000 đồng trở lên.

3. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

Bình luận

1. Tội lừa dối khách hàng là hành vi cân, đong, đo, đếm, tính gian hàng hóa, dịch vụ hoặc dùng thủ đoạn gian dối khác nhằm thu lời bất chính trong hoạt động mua bán hoặc giao dịch hàng hóa, dịch vụ.

2. Những dấu hiệu pháp lý

* Khách thể của tội phạm:

- Tội lừa dối khách hàng xâm phạm trật tự quản lý kinh tế cụ thể là xâm phạm vào quyền và lợi ích hợp pháp của người tiêu dùng, uy tín của các doanh nghiệp.

- Đối tượng tác động của tội lừa dối khách hàng là hoạt động đúng đắn bình thường của các cá nhân kinh doanh hoặc các doanh nghiệp.

* Mặt khách quan của tội phạm:

Thứ nhất: Dấu hiệu hành vi khách quan

Tội phạm được thể hiện thông qua hành vi gian dối trong bán hàng hóa, kinh doanh dịch vụ nhằm thu lời bất chính.

- Các thủ đoạn thường thực hiện:

+ Cân, đong, đo, đếm sai trong quá trình giao hàng hóa.

+ Cố ý tính tiền sai trong khi thanh toán, trong vay mượn.

+ Giao hàng chất lượng kém nhưng bán theo giá hàng chất lượng tốt.

+ Cố tình thay thế phụ tùng có giá trị thấp nhưng yêu cầu khách hàng phải thanh toán số lượng tiền nheiefu hơn giá trị dịch vụ, hàng hóa thực tế.

Tội phạm được coi là hoàn thành nếu gây hậu quả thiệt hại cho khách hàng từ 5.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này chưa được xóa án tích mà còn vi phạm.

Thứ hai: Dấu hiệu hậu quả của tội phạm

- Hậu quả của tội lừa dối khách hàng  đó là những thiệt hại gây ra cho trật tự quản lý kinh tế, mà cụ thể là thiệt hại đến quyền lợi của người tiêu dùng, đến uy tín của các cá nhân kinh doanh hoặc các doanh nghiệp.

- Những biểu hiện cụ thể hậu quả của tội phạm rất đa dạng. Nó có thể là làm cho khách hàng bị thiệt hại về những lợi ích vật chất, tiền bạc…

Thứ ba: Các dấu hiệu khách quan khác

Các dấu hiệu khách quan khác được quy định trong CTTP của tội lừa dối khách hàng có thể là:

- Những dâu hiệu định tội như phạm vi thực hiện: lừa dối khách hàng chỉ được thực hiện trong quá trình mua bán, tráo đổi hàng hóa, dịch vụ.

- Cũng có thể là các dấu hiệu định khung như: giá trị tài sản thiệt hại, tính chất chuyên nghiệp.

* Mặt chủ quan của tội phạm: Người thực hiện hành vi lừa dối khách hàng là do cố ý (cố ý trực tiếp), tức là nhận thức rõ hành vi của mình là hành vi lừa dối khách hàng, thấy trước được hậu quả của hành vi của mình gây ra và mong muốn cho hậu quả đó xảy ra.

Mục đích của người phạm tội là thu lợi bất chính từ hoạt động lừa dối khách hàng. Biểu hiện của mục đích thu lợi là người phạm tội dùng những thủ đoạn gian dối để thực hiện hành vi nhằm tránh sự phát hiện của khách hàng.

* Chủ thể của tội phạm: Là người từ đủ 16 tuổ trở lên có năng lực trách nhiệm hình sự. Đó có thể là người có quyền hạn nhất định như: nhân viên bán hàng, kỹ thuật viên làm dịch vụ sửa chữa hoặc người bán hàng, kinh doanh tự do.

3. Điều kiện truy cứu trách nhiệm hình sự

Chỉ có thể truy cứu trách nhiệm hình sự khi thỏa mãn các điều kiện sau:

Có hành vi mua, bán hàng hóa hoặc cung cấp dịch vụ mà cân, đo, đong, đếm, tính gian hàng hóa, dịch vụ hoặc dùng thủ đoạn gian dối khác thuộc một trong các trường hợp sau đây:

a) Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm;

b) Thu lợi bất chính từ 5.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng.

4. Phân biệt tội lừa dối khách hàng và một số tội danh khác:

Phân biệt tội lừa dối khách hàng Điều 198 với tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản Điều 174 BLHS, tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản Điều 175 BLHS có thể tahasy các tội danh đều giống nhau về thủ đoạn gian dối trong quá trình thực hiện tội phạm.Tuy nhiên trong tội lừa dối khách hàng thủ đoạn gian dối chỉ diễn ra trong hoạt động mua bán, trao đổi hàng hóa, dịch vụ.

Còn trong tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản thủ đoạn gian dối được thực hiện trên nhiều lĩnh vực khác nhau như: lĩnh vực tài chính ngân hàng, xin việc, bán hàng đa cấp…

Trong tội làm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản người phạm tội có được tài sản thông qua những giao dịch hợp pháp, sau khi có tài sản đã dùng một trong những thru đoạn trong đó có thủ đoạn gian dối để chiếm đoạt tài sản đó. Tội phạm này thường diễn ra trong các hoạt động giao dịch vay mượn, cầm cố, thế chấp…