Hợp đồng vay tài sản. Hợp đồng vay tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên cho vay giao tài sản cho bên vay

Hợp đồng vay tài sản

Hợp đồng vay tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên cho vay giao tài sản cho bên vay; khi đến hạn trả, bên vay phải hoàn trả cho bên cho vay tài sản cùng loại theo đúng số lượng, chất lượng và chỉ phải trả lãi nếu có thỏa thuận hoặc pháp luật có quy định.

Bình luận:

Theo từ điển Tiếng Việt thì vay là hoạt động nhận tiền hay vật gì của người khác để chi dùng trước với điều kiện sẽ trả tương đương hoặc có thêm phần lãi. Dưới góc độ tín dụng, “Cho vay là hình thức cấp tín dụng, theo đó bên cho vay giao hoặc cam kết giao cho khách hàng một khoản tiền để sử dụng vào mục đích xác định trong một thời gian nhất định theo thỏa thuận có nguyên tắc hoàn trả cả gốc và lãi” (khoản 16 Điều 4 Luật các tổ chức tín dụng năm 2010).

Theo quy định của BLDS, hợp đồng vay tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên. Theo đó bên cho vay giao tài sản cho bên vay; khi đến hạn trả, bên vay phải hoàn trả cho bên cho vay tài sản cùng loại theo đúng số lượng, chất lượng và chỉ phải trả lãi nếu có thỏa thuận hoặc pháp luật có quy định. Định nghĩa này đã chứa đựng chủ thể của hợp đồng vay bao gồm bên cho vay và bên vay, đồng thời nghĩa vụ chính của mỗi chủ thể.Quy định này cũng cho thấy, hợp đồng vay bao gồm hợp đồng vay có lãi và hợp đồng vay không có lãi.Hợp đồng vay tài sản là một loại hợp đồng phổ biến trên thực tế, được xác lập hàng ngày, hàng giờ cùng với sự phát triển của kinh tế, xã hội.

Hợp đồng vay tài sản là hợp đồng có mục đích chuyển quyền sở hữu đối với tài sản vay.Thời điểm chuyển quyền sở hữu đối với tài sản tài sản vay là thời điểm bên vay nhận được tài sản đó. Khi bên vay trở thành chủ sở hữu tài sản vay, bên vay sẽ có toàn quyền chiếm hữu, sử dụng, định đoạt số tài sản đã vay, trừ trường hợp có điều kiện của bên cho vay về sử dụng tài sản.

Hợp đồng vay là một loại hợp đồng tương đối phức tạp, sự phức tạp này thể hiện ở ngay khía cạnh đặc điểm của hợp đồng này. Theo đó, các đặc điểm của hợp đồng vay bao gồm:

- Hợp đồng vay tài sản là hợp đồng thuận hoặc hợp đồng thực tế

Pháp luật không quy định cụ thể về thời điểm phát sinh hiệu lực của hợp đồng vay, do đó, liên quan đến vấn đề này còn nhiều tranh luận khác nhau. Luồng quan điểm thứ nhất cho rằng, hợp đồng vay tài sản là hợp đồng ưng thuận. Tiến sỹ Nguyễn Mạnh Bách cho rằng: “Hiệu lực của hợp đồng vay không phụ thuộc vào sự giao tài sản, hợp đồng vay được thành lập khi có sự thỏa thuận của hai bên và có hiệu lực ngay từ lúc đó, bên cho vay có nghĩa vụ giao tài sản cho bên vay”. Rõ ràng với lập luận này, TS. Nguyễn Mạnh Bách khẳng định hợp đồng vay là hợp đồng ưng thuận.

Quan điểm thứ hai cho rằng, hợp đồng vay tài sản là hợp đồng thực tế. ThS Nguyễn Hữu Chính lập luận: “ Hợp đồng vay tài sản là hợp đồng thực tế, trong HĐVTS thì việc thể hiện ý chí của các chủ thể chỉ là điều kiện cần, muốn hợp đồng có hiệu lực pháp luật, thì các bên phải tiến hành chuyển giao tiền hoặc vật cho nhau, đó là điều kiện đủ”.

Qua việc dẫn chứng các quản điểm ở trên, hiện nay vấn đề liên quan đến đặc điểm và hiệu lực của hợp đồng cho vay tài sản vẫn chưa được thống nhất. Theo sự nghiên cứu và tìm hiểu của bản thân, tôi cho rằng, hợp đồng vay tài sản có thể là hợp đồng ưng thuận hay thực tế trong từng trường hợp cụ thể, điều này phụ thuộc vào sự thỏa thuận giữa bên vay và bên cho vay cũng như hình thức của hợp đồng.vay.

- Hợp đồng cho vay tài sản là hợp đồng đơn vụ hoặc song vụ

Bên vay và bên cho vay ràng buộc nghĩa vụ đối với nhau từ thời điểm hợp đồng phát sinh hiệu lực. Do đó, việc xác định hợp đồng vay là song vụ hay đơn vụ phụ thuộc rất lớn vào thời điểm phát sinh hiệu lực của hợp đồng vay:

+ Nếu hợp đồng vay tài sản là là hợp đồng thưc tế là hợp đồng vay có hiệu lực từ thời điểm bên cho vay chuyển giao tài sản cho bên vay thì chỉ có bên vay có nghĩa vụ trả tài sản cho bên cho vay thì trường hợp này, hợp đồng vay là hợp đồng đơn vụ.

+ Nếu hợp đồng vay tài sản là hợp đồng ưng thuận tức là hợp đồng vay có hiệu lực từ thời điểm giao kết thì bên cho vay có nghĩa vụ chuyển giao tài sản vay; còn bên vay có nghĩa vụ trả tài sản cho bên cho vay thì trường hợp này, hợp đồng vay là hợp đồng song vụ.

- Hợp đồng vay là hợp đồng có đên bù hoặc không có đền bù

Hợp đồng vay có đền bù khi đây là vay có lãi.Khoản lãi chính là lợi ích vật chất mà bên cho vay nhận được từ hợp đồng vay.Các hợp đồng tín dụng của ngân hàng luôn được xác định là hợp đồng có đền bù. Lãi trong hợp đồng vay do các bên thỏa thuận.

Trường hợp, bên cho vay không lấy lãi đối với bên vay thì đây là hợp đồng không có đền bù.Hợp đồng vay không có đền bù được xác lập phổ biến với những người có quan hệ thân thích, tình cảm… mang tính chất tương trợ, giúp đỡ lẫn nhau.