Tội vi phạm quy định về phòng ngừa, ứng phó, khắc phục sự cố môi trường (Điều 237)

Tội vi phạm quy định về phòng ngừa, ứng phó, khắc phục sự cố môi trường (Điều 237)

Theo điều 237, bộ luật hình sự 2017 quy định về tội vi phạm quy định về phòng ngừa, ứng phó, khắc phục sự cố môi trường như sau:

1. Người nào thực hiện một trong các hành vi sau đây, thì bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 500.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:

a) Vi phạm quy định về phòng ngừa sự cố môi trường để xảy ra sự cố môi trường;

b) Vi phạm quy định về ứng phó, khắc phục sự cố môi trường làm môi trường bị ô nhiễm nghiêm trọng hoặc gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên hoặc gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 61% đến 121% hoặc gây thiệt hại từ 1.000.000.000 đồng đến dưới 3.000.000.000 đồng.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 500.000.000 đồng đến 2.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 02 năm đến 07 năm:

a) Làm chết người;

b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 122% đến 200%;

c) Gây thiệt hại từ 3.000.000.000 đồng đến dưới 7.000.000.000 đồng.

3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 05 năm đến 10 năm:

a) Làm chết 02 người trở lên;

b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 03 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này 201% trở lên;

c) Gây thiệt hại 7.000.000.000 đồng trở lên.

4. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

5. Pháp nhân thương mại phạm tội quy định tại Điều này, thì bị phạt như sau:

a) Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại khoản 1 Điều này, thì bị phạt tiền từ 1.000.000.000 đồng đến 3.000.000.000 đồng;

b) Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại khoản 2 Điều này, thì bị phạt tiền từ 3.000.000.000 đồng đến 5.000.000.000 đồng;

c) Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại khoản 3 Điều này, thì bị phạt tiền từ 5.000.000.000 đồng đến 10.000.000.000 đồng hoặc đình chỉ hoạt động có thời hạn từ 01 năm đến 03 năm;

d) Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại Điều 79 của Bộ luật này, thì bị đình chỉ hoạt động vĩnh viễn;

đ) Pháp nhân thương mại còn có thể bị phạt tiền từ 100.000.000 đồng đến 500.000.000 đồng, cấm kinh doanh, cấm hoạt động trong một số lĩnh vực nhất định từ 01 năm đến 03 năm.

Như vậy, đối với tội vi phạm quy định về phòng ngừa, ứng phó, khắc phục sự cố môi trường thì mức phạt tù cao nhất lên đến 10 năm.

BÌNH LUẬN:

1. Tội vi phạm quy định về phòng ngừa, ứng phó, khắc phục sự cố môi trường là hành vi vi phạm quy định về phòng ngừa sự cố môi trường gây hậu quả về môi trường hoặc gây tổn hại về tài sản của cơ quan, tổ chức, cá nhân hoặc gây tổn hại cho sức khỏe, tính mạng của người khác.
2. Các dấu hiệu pháp lý của tội phạm:

• Khách thể của tội phạm:

• Tội vi phạm quy định về phòng ngừa, ứng phó, khắc phục sự cố môi trường xâm phạm đến các quy định của nhà nước về phòng ngừa sự cố môi trường.
• Đối tượng tác động là môi trường, tài sản, sức khỏe, tính mạng con người.

• Mặt khách quan của tội phạm:

1. Hành vi khách quan:

• Người phạm tội thực hiện hành vi vi phạm các quy định về phòng ngừa, ứng phó, khắc phục sự cố môi trường.
• Hành vi này có thể là hành động hoặc không hành động.

2. Hậu quả: Hậu quả là dấu hiệu bắt buộc của tội phạm này. BLHS 2015 sửa đổi có quy định khá cụ thể các mức độ thiệt hại về hậu quả do hành vi vi phạm quy định về phòng ngừa, ứng phó, khắc phục sự cố môi trường gây ra. Đó là:

• Các thiệt hại về môi trường: sự cố môi trường, làm môi trường ô nhiễm nghiêm trọng;
• Các thiệt hại về sức khỏe, tính mạng: gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên hoặc gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 61% đến 121%;
• Các thiệt hại về tài sản từ 1.000.000.000 đồng trở lên.

3. Các dấu hiệu khách quan khác:

Tuy nhiên, dấu hiệu này còn khá chung chung, chưa làm rõ được các quy định về phòng ngừa, ứng phó, khắc phục sự cố môi trường bị vi phạm phải là các quy định do cơ quan, tổ chức nào ban hành, hay có thể áp dụng cho mọi quy định về phòng ngừa, ứng phó, khắc phục sự cố môi trường.

• Chủ thể của tội phạm:

• Chủ thể của tội phạm này còn khá chung chung, chưa làm rõ được các quy định về lực chịu trách nhiệm hình sự và đến một độ tuổi theo quy định của BLHS thì đều có thể trở thành chủ thể của tội phạm này.
• Pháp nhân thương mại cũng có thể là chủ thể của tội này.

• Mặt chủ quan của tội phạm: Yếu tố chủ quan của tội này là lỗi cố ý.

Các tình tiết tăng nặng:

• Làm chết người;
• Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 122% trở lên;
• Gây thiệt hại từ 3.000.000.000 đồng đến dưới 7.000.000.000 đồng.
• Pháp nhân gây thiệt hại hoặc có khả năng thực tế gây thiệt hại đến tính mạng của nhiều người, gây sự cố môi trường hoặc gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội và không có khả năng khắc phục hậu quả gây ra.
• Pháp nhân thương mại được thành lập chỉ để thực hiện tội phạm.

3. Về hình phạt:

• Đối với cá nhân:

• Khung cơ bản: phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 500.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.
• Khung tăng nặng:

+ Khung tăng nặng thứ nhất: phạt tiền từ 500.000.000 đồng đến 2.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 02 năm đến 07 năm;

+ Khung tăng nặng thứ hai: phạt tù từ 05 năm đến 10 năm;

+ Hình phạt bổ sung: Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

• Đối với pháp nhân:

• Khung cơ bản: phạt tiền từ 1.000.000.000 đồng đến 3.000.000.000 đồng.
• Khung tăng nặng:

+ Khung tăng nặng thứ nhất: phạt tiền từ 3.000.000.000 đồng đến 5.000.000.000 đồng;

+ Khung tăng nặng thứ hai: phạt tiền từ 5.000.000.000 đồng đến 10.000.000.000 đồng hoặc đình chỉ hoạt động có thời hạn từ 01 năm đến 03 năm;

+ Khung tăng nặng thứ ba: đình chỉ hoạt động vĩnh viễn;

+ Pháp nhân thương mại còn có thể bị phạt tiền từ 100.000.000 đồng đến 500.000.000 đồng, cấm kinh doanh, cấm hoạt động trong một số lĩnh vực nhất định từ 01 năm đến 03 năm.