Bồi thường thiệt hại do người của pháp nhân gây ra theo Bộ luật dân sự

Bồi thường thiệt hại do người của pháp nhân gây ra.

Theo quy định tại điều 597 Bộ luật dân sự năm 20015:

Pháp nhân phải bồi thường thiệt hại do người của mình gây ra trong khi thực hiện nhiệm vụ được pháp nhân giao; nếu pháp nhân đã bồi thường thiệt hại thì có quyền yêu cầu người có lỗi trong việc gây thiệt hại phải hoàn trả một khoản tiền theo quy định của pháp luật.

Bình luận:

Đây là điều luật thể hiện rõ nguyên tắc bồi thường kịp thời được đề cập trong khoản 1 Điều 585 Bộ luật này. Theo đó, khi người của pháp nhân gây thiệt hại trong khi thực hiện nhiệm vụ được pháp nhân giao thì dù người đó có lỗi hay không có lỗi, pháp nhân vẫn phải bồi thường thiệt hại cho người bị thiệt hại. Sau khi đã bồi thường cho người bị thiệt hại, pháp nhân có quyền yêu cầu người của pháp nhân có lỗi trong việc gây thiệt hại phải hoàn trả một khoản tiền theo quy định của pháp luật.

Có thể trách nhiệm cuối cùng sẽ thuộc về người của pháp nhân có lỗi, nhưng nếu buộc người của pháp nhân bồi thường trực tiếp cho người bị thiệt hại sẽ không đảm bảo nguyên tắc bồi thường kịp thời, bởi vì người của pháp nhân gậy thiệt hại sẽ khó có khả năng bồi thường cho người bị thiệt hại ngay khi thiệt hại xảy ra. Hơn nữa, người của pháp nhân đang thực hiện nhiệm vụ pháp nhân giao để mang lại cho pháp nhân những lợi ích nhất định và hành vi gây thiệt hại liên quan đến hoạt động của pháp nhân nên buộc pháp nhân bồi thường là hoàn toàn phù hợp.

BLDS chỉ quy định một cách chung nhất vấn đề yêu cầu hoàn trả giữa pháp nhân với người của pháp nhân có lỗi. Mức hoàn lại là toàn bộ hoặc một phần giá trị thiệt hại mà pháp nhân đã bồi thường trước hết phụ thuộc vào ý chí của pháp nhân. Đối với từng trường hợp, lĩnh vực cụ thể sẽ có những quy định về khoản tiền mà người của pháp nhân phải hoàn trả.

Khi áp dụng quy định này vào thực tiễn, một nội dung quan trọng cần phải làm rõ đó là thế nào là người cuả pháp nhân? Người của pháp nhân không chỉ bao gồm các thành viên của pháp nhân mà còn bao gồm những người làm việc cho pháp nhân theo hợp đồng lao động để thực hiện một hoặc một số hoạt động của pháp nhân và được pháp nhân chi trả tiền lương, tiền công. Đối với những người làm việc cho pháp nhân theo hợp đồng dịch vụ theo quy định BLDS thì không được xác định là người của pháp nhân, và khi người này gây thiệt hại khi thực hiện công việc của pháp nhân sẽ phải tự chịu trách nhiệm bồi thường. Như vậy, người thực hiện các hoạt động của pháp nhân có thể là người của pháp nhân hoặc là người ngoài pháp nhân, nhưng chỉ những người thực hiện hoạt động của pháp nhân như một nhiệm vụ được giao mới được coi là người của pháp nhân, còn người thực hiện hoạt động của pháp nhân với tư cách là một loại nghĩa vụ phát sinh từ hợp đồng với pháp nhân sẽ không được coi là người của pháp nhân.