Cho vay lãi nặng bao nhiêu là vi phạm pháp luật?

Cho vay lãi nặng bao nhiêu là vi phạm pháp luật?

Hỏi:

Cho vay lãi nặng bao nhiêu là vi phạm pháp luật?

Trả lời:

1. Quy định pháp luật:

Theo quy định pháp luật hiện hành, việc cho vay nặng lãi được áp dụng trong dân sự, và việc cho vay lãi nặng được áp dụng trong hình sự.

Trong dân sự thì áp dụng điều 468 Bộ luật dân sự 2015 quy định các bên có thể thỏa thuận mức lãi suất nhưng không được vượt quá 20%/ năm cho số tiền vay.

Trong hình sự thì áp dụng điều 163 Bộ luật hình sự 1999 quy định về Tội cho vay lãi nặng thì việc cho vay với lãi suất cao hơn 10 lần so với mức lãi suất cao nhất mà pháp luật quy định là vi phạm.

2. Xử phạt vi phạm:

- Hành chính:

Theo điểm d khoản 3 Điều 11 Nghị định 167/2013/NĐ-CP ngày 12/11/2013 của Chính phủ quy định xử phạt đối với hành vi cho vay nặng lãi: Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng đối với hành vi cho vay tiền có cầm cố tài sản, nhưng lãi suất cho vay vượt quá 150% lãi suất cơ bản do Ngân hàng nhà nước Việt Nam công bố tại thời điểm cho vay.

- Hình sự:

Theo quy định tại Điều 163 Bộ luật Hình sự quy định về tội cho vay nặng lãi như sau:

1. Người nào cho vay với mức lãi suất cao hơn mức lãi suất cao nhất mà pháp luật quy định từ mười lần trở lên có tính chất chuyên bóc lột, thì bị phạt tiền từ một lần đến mười lần số tiền lãi hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến một năm.

2. Phạm tội thu lợi bất chính lớn thì bị phạt tù từ 6 tháng đến ba năm.

3. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ một đến năm lần số lợi bất chính, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ một năm đến năm năm.

Theo quy định của Điều luật trên, việc cho vay nặng lãi sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự khi thỏa mãn hai dấu hiệu sau đây:

Thứ nhất: Lãi suất cho vay cao hơn mức lãi suất cao nhất mà pháp luật quy định từ mười lần trở lên. 

Thứ hai: Có tính chất chuyên bóc lột được hiểu là người phạm tội lợi dụng việc cho vay, lợi dụng hoàn cảnh khó khăn cấp bách của người đi vay để cho vay với lãi suất cao (lãi nặng) nhằm thu lợi bất chính mà thực chất là bóc lột người đi vay. Tính chất chuyên bóc lột của hành vi cho vay lãi nặng thể hiện ở chỗ: người phạm tội thực hiện hành vi cho vay lãi nặng nhiều lần, hành vi mang tính chuyên nghiệp, người phạm tội lấy việc cho vay lãi nặng làm một nghề kiếm sống và lấy kết quả của việc phạm tội làm nguồn sống chính.

Trên đây là quy định của pháp luật về cho vay nặng lãi và tội cho vay nặng lãi.

Trong trường hợp người cho vay nặng lãi, sau đó có hành vi dùng thủ đoạn ép buộc người vay tiền phải gán tài sản thì tùy theo từng trường hợp, tính chất, mức độ của hành vi vi phạm mà người có hành vi vi phạm có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 135 Bộ luật Hình sự về tội cưỡng đoạt tài sản. Tội cưỡng đoạt tài sản có khung hình phạt từ 1 năm đến 20 năm tù, tùy theo mức độ của hành vi vi phạm./.