Thủ tục chuyển nhượng vốn, cổ phần cho nhà đầu tư nước ngoài như thế nào?

Hỏi:

Thủ tục chuyển nhượng vốn, cổ phần cho nhà đầu tư nước ngoài như thế nào?

Đáp:

1. Cơ sở pháp lý: Luật Đầu tư 2014, Thông tư 16/2015/TT-BKHĐT, Luật Doanh nghiệp 2014, Nghị định 78/2015/NĐ-CP, Nghị định 108/2018/NĐ-CP, Thông tư 20/2015/TT-BKHĐT

2. Nội dung trả lời:

Theo quy định của Luật Doanh nghiệp 2014 cổ đông được tự do chuyển nhượng cổ phần, trừ trường hợp quy định đối với cổ đông sáng lập và Điều lệ công ty có quy định hạn chế chuyển nhượng cổ phần.

- Trường hợp Điều lệ công ty có quy định hạn chế về chuyển nhượng cổ phần thì các quy định này chỉ có hiệu lực khi được nêu rõ trong cổ phiếu của cổ phần tương ứng.

- Hạn chế đối với cổ đông sáng lập trong thời hạn 03 năm, kể từ ngày công ty được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, cổ đông sáng lập có quyền tự do chuyển nhượng cổ phần của mình cho cổ đông sáng lập khác và chỉ được chuyển nhượng cổ phần phổ thông của mình cho người không phải là cổ đông sáng lập nếu được sự chấp thuận của Đại hội đồng cổ đông.

Lưu ý:

- Sau thời hạn 3 năm, những hạn chế đối với cổ đông sáng lập được bãi bỏ;

- Các hạn chế của quy định này không áp dụng đối với cổ phần mà cổ đông sáng lập có thêm sau khi đăng ký thành lập doanh nghiệp;

- Các hạn chế của quy định này không áp dụng đối với cổ phần mà cổ đông sáng lập chuyển nhượng cho người khác không phải là cổ đông sáng lập của công ty;

- Nhà đầu tư nước ngoài chỉ trở thành cổ đông công ty từ thời điểm các thông tin của họ được ghi đầy đủ vào sổ đăng ký cổ đông;

- Hình thức chuyển nhượng cổ phần: Hợp đồng chuyển nhượng hoặc giao dịch trên thị trường chứng khoán;

Nhà đầu tư nước ngoài khi muốn mua cổ phần của doanh nghiệp Việt Nam cần phải xét xem quy định trong Biểu cam kết WTO cho phép nhà đầu tư nước ngoài được góp vốn với tỷ lệ phần vốn góp là bao nhiêu. Tỷ lệ phần vốn góp của nhà đầu tư nước ngoài phụ thuộc vào từng loại ngành nghề nhà đầu tư dự định đầu tư.

Một số ngành nghề quy định trong Biểu cam kết WTO hạn chế tỷ lệ phần góp vốn của nhà đầu tư nước ngoài như ngành sản xuất phim (phần vốn góp của nhà đầu tư nước ngoài không được vượt quá 51%),dịch vụ xếp dỡ container ( phần vốn góp của nhà đầu tư nước ngoài không được vượt quá 50%,  dịch vụgiải trí nhà hát, nhạc sống, xiếc (phần vốn góp của nhà đầu tư nước ngoài không được vượt quá 49%), dịch vụ vận tải đường sắt (phần vốn góp của nhà đầu tư nước ngoài không được vượt quá 49%), kinh doanhtrò chơi điện tử (phần vốn góp của nhà đầu tư nước ngoài không được vượt quá 49%)..v..v..

Bên cạnh những hạn chế về tỷ lệ phần vốn góp được quy định tại Biểu cam kết WTO, pháp luật còn quy định riêng về tỷ lệ vốn góp trong lĩnh vực chứng khoán, cổ phần hóa và chuyển đổi doanh nghiệp nhà nước đối với nhà đầu tư nước ngoài. Trừ những trường hợp trên đây thì nhà đầu tư nước ngoài được sở hữu vốn điều lệ không hạn chế trong tổ chức kinh tế.

 Bởi vậy, khi muốn chuyển nhượng cổ phần cho nhà đầu tư nước ngoài hay nói cách khác là nhà đầu tư nước ngoài mua cổ phần của công ty cổ phần, thì nhà đầu tư cần phải xét xem doanh nghiệp đó kinh doanh lĩnh vực gì, có bị hạn chế vốn góp không? Nếu mua cổ phần của doanh nghiệp kinh doanh ngành nghề bị hạn chế phần vốn góp đối với nhà đầu tư nước ngoài, mà tỷ lệ vốn góp nhà đầu tư nước ngoài vượt quá phạm vi cho phép, thì nhà đầu tư cần phải xem xét việc không mua, mua cổ phần ít lại để đảm bảo điều kiện hoặc nếu doanh nghiệp muốn chuyển nhượng cổ phần cho nhà đầu tư nước ngoài thì phải làm thủ tục rút ngành nghề kinh doanh đó.

3. Lưu ý: Theo quy định mới tại khoản 16 Điều 1 Nghị định 108/2018/NĐ-CP, Việc thông báo thay đổi thông tin của cổ đông sáng lập với Phòng Đăng ký kinh doanh chỉ thực hiện trong trường hợp cổ đông sáng lập chưa thanh toán hoặc chỉ thanh toán một phần số cổ phần đã đăng ký mua theo quy định tại Khoản 1 Điều 112 Luật doanh nghiệp. 

Do vậy Doanh nghiệp không cần làm thông báo thay đổi ĐKKD lên cơ quan ĐKKD.