Khởi kiện tranh chấp đất đai cần lưu ý các vấn đề gì?

Khởi kiện tranh chấp đất đai cần lưu ý các vấn đề gì?

Tranh chấp đất đai được đánh giá là vụ việc phức tạp hơn các tranh chấp khác như lao động, hôn nhân gia đình, hợp đồng ... Tuy nhiên hiện nay loại tranh chấp đất đai ngày càng phổ biến bởi sự minh bạch của luật pháp và đội ngũ luật sư tư vấn ngày càng thể hiện vai trò. Trước khi quyết định khởi kiện tranh chấp đất đai hãy lưu ý các vấn đề quan trọng sau đây:

1. Tranh chấp đất đai bắt buộc hòa giải tại Ủy ban nhân dân cấp xã:

• Theo quy định tại Điều 202, 203 Luật đất đai 2013, thì Nhà nước khuyến khích các bên tranh chấp đất đai tự hòa giải hoặc giải quyết tranh chấp đất đai thông qua hòa giải ở cơ sở, cụ thể là tạo Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất.
• Tuy nhiên, theo quy định tại khoản 2 Điều 3 Nghị quyết 04/2017/NQ-HĐTP, những tranh chấp đất đai mà chưa được hòa giải tại UBND cấp xã thì được xác định là chưa đủ điều kiện để khởi kiện theo quy định tại điều 192 Bộ luật tố tụng dân sự 2015.

Như vậy, tất cả những tranh chấp đất đai đều phải thực hiện hòa giải tại cơ sở trước khi muốn khởi kiện.

2. Phải xem xét khả năng thắng kiện tại Tòa án:

• Theo quy định tại Điều 6 và Điều 93 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 thì nếu muốn có khả năng thắng kiện, các bên phải cung cấp đầy đủ chứng cứ chứng minh hợp pháp để Tòa án căn cứ giải quyết.
• Tại sao phải xem xét khả năng thắng kiện trước khi khởi kiện? Vì nếu như nguyên đơn (là bên khởi kiện) không có chứng cứ chứng minh và thua kiện thì sẽ chịu đóng án phí. Bên cạnh đó, các vụ kiện tranh chấp đất đai thường kéo dài gây mất rất nhiều thời gian.

3. Phải nộp đơn khởi kiện đúng thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai:

• Các bên lưu ý để tránh mất thời gian khi có ý định khởi kiện giải quyết tranh chấp đất đai. Theo quy định tại điểm c khoản 1 Điều 39 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 thì thẩm quyền giải quyết sẽ thuộc về Tòa án nhân dân cấp huyện nơi có đất đang xảy ra tranh chấp (Tòa án nhân dân huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh). Ngoài ra thì cần tham khảo thêm các Điều từ 35, 36, 37, 38, 40, 41 để nộp đơn khởi kiện đúng thẩm quyền.

4. Về án phí và thời gian giải quyết tranh chấp đất đai:

• Về án phí: Án phí tranh chấp đất đai là án phí dân sự, đối với trường hợp không có giá ngạch thì án phí là 300.000 đồng, trường hợp có giá ngạch thì sẽ theo quy định tại Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14. Cụ thể án phí dân sự sơ thẩm quy định các mức như sau:

• Về thời gian giải quyết: Theo quy định tại Điều 203 Bộ luật tố tụng dân sự 2015, thời hạn xét xử tranh chấp đất đai thường là 04 tháng, nếu cụ việc có tính chất phức tạp thì là 06 tháng, và tính cả thời gian mở phiên tòa tối đa thêm 2 tháng. Như vậy tổng cộng 8 tháng.